Artykuł powstał na podstawie raportu Komendy Głównej Policji „Wypadki drogowe w Polsce w 2020 roku”.
W 2020 roku do Policji zgłoszono 23 540 wypadków drogowych, które miały miejsce na polskich drogach:
- W porównaniu z 2018 rokiem, liczba ta spadła o 8 134 wypadki (-25,7%)
- W porównaniu z 2019 rokiem, liczba ta spadła o 6 748 wypadków (-22,3%)
W co dziesiątym wypadku zginął co najmniej jeden człowiek – w ubiegłym roku w wyniku wypadków 2 491 osób poniosło śmierć (69,5% osób zginęło na miejscu):
- W porównaniu z 2018 rokiem, jest to spadek o 371 osób (-13%)
- W porównaniu z 2019 rokiem, jest to spadek o 418 osób (-14,4%)
W wypadkach drogowych 26 463 osoby zostały ranne:
- W porównaniu do 2018 roku, liczba rannych zmniejszyła się o 10 896 (-29,2%)
- W porównaniu do 2019 roku, liczba rannych zmniejszyła się o 9 014 osób (-25,4%)
W roku 2020 do Policji zgłoszono 382 046 kolizji drogowych:
- W porównaniu z 2018 rokiem, liczba ta zmniejszyła się o 54 368 (-12,5%)
- W porównaniu z 2019 rokiem, liczba ta zmniejszyła się o 73 408 (-16,1%)
W 2020 r. najwięcej wypadków miało miejsce w miesiącach letnich - od lipca do września. Najwięcej osób zginęło w październiku (11,7%). Dokonując podziału wypadków drogowych na poszczególne dni tygodnia, najwięcej odnotowano w piątki (16,7% ogółu), z kolei najmniej miało miejsce w niedzielę (11,2% ogółu). Podobnie jak w roku 2019, najwięcej wypadków wydarzyło się przy dobrych warunkach atmosferycznych - wówczas kierujący czują większy komfort jazdy, rozwijają większe prędkości, co w przypadku wystąpienia wypadku daje tragiczniejsze skutki.
W 2020 roku zdecydowana większość wypadków, bo 69,3% ogółu miało miejsce w obszarze zabudowanym; zginęły w nich 1 084 osoby, a 17 784 zostały ranne. Jednak mimo tego, to w wyniku wypadków mających miejsce w obszarze niezabudowanym zginęło więcej osób – prawie w co piątym wypadku zginął człowiek, podczas gdy w obszarze zabudowanym w co piętnastym. Przyczynę takiego stanu rzeczy można upatrywać w tym, że na obszarach niezabudowanych kierujący mają tendencję do rozwijania większych prędkości, a ponadto pomoc lekarska dociera później na miejsce wypadku.
Przyczyny i sprawcy wypadków
Głównym czynnikiem kształtującym bezpieczeństwo ruchu drogowego jest człowiek i to jego zachowanie powoduje wypadki drogowe. Sprawcami wypadków przede wszystkim są kierujący, następnie piesi oraz pasażerowie. Inne czynniki mają zdecydowanie mniejsze znaczenie.
W 2020 roku z winy kierujących powstało 89,2% ogólnej liczby wypadków, w których śmierć poniosło ponad 2 tys. osób, a ponad 24 tys. zostały ranne. Główne przyczyny wypadków to nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu (5 708 wypadków) i niedostosowanie prędkości do warunków ruchu (5 516 wypadków).
Analizując płeć kierujących, stwierdzić należy, iż sprawcami wypadków najczęściej byli mężczyźni - kierujący pojazdami, którzy spowodowali 74,6%, natomiast kobiety spowodowały 21,3% wypadków.
Szczególną uwagę należy zwrócić na grupę tzw. „młodych kierowców” w wieku 18- 24 lata, charakteryzującą się najwyższym wskaźnikiem liczby wypadków na 10 tys. populacji. Przyczyną 41% wypadków, które spowodowali młodzi kierowcy było niedostosowanie prędkości do warunków ruchu, a o ich ciężkości świadczy 60% zabitych w wypadkach przez nich spowodowanych. Jest to grupa osób, którą cechuje brak doświadczenia i umiejętności w kierowaniu pojazdami i jednocześnie duża skłonność do brawury i ryzyka.
Drugą w kolejności najliczniejszą grupą sprawców wypadków drogowych byli piesi, którzy łącznie spowodowali 1385 wypadków, w wyniku których śmierć poniosło 301 osób.
Najczęstsze przyczyną wypadków z winy pieszych to:
- Wejście na jezdnię bezpośrednio przed jadącym samochodem (ponad 50%)
- Przekraczanie jezdni w miejscu niedozwolonym
- Wejście na jezdnię przy czerwonym świetle
- Wejście na jezdnię zza pojazdu, przeszkody
Zarówno w przypadku kierujących jak i pieszych – sprawców wypadków drogowych – w przeważającej części byli to mężczyźni (67,4%), w przedziale wiekowym 40-59 lat. Najwięcej takich wypadków miało miejsce w miesiącach zimowych (luty i styczeń), z kolei najwięcej osób zginęło w grudniu. Jako jeden z czynników wpływających na taki stan rzeczy należy uznać złe warunki atmosferyczne a także szybko zapadający zmierzch.
Pozostałe przyczyny wypadków drogowych to:
- Wypadki z winy pasażera – 100 wypadków
- Wypadki z powodu niesprawności technicznej pojazdu (w tym 58% z powodu braków w oświetleniu) – 64 wypadki
- Wypadki z powodu obiektów/zwierząt na drodze – 311 wypadków
- Utrata przytomności przez kierującego – 85 wypadków
- Niewłaściwy stan jezdni – 39 wypadków
- Oślepienie przez inny pojazd/słońce – 20 wypadków
Alkohol
W 2020 roku użytkownicy dróg (kierujący, piesi oraz pasażerowie) będący pod wpływem alkoholu uczestniczyli w 2 540 wypadkach drogowych (10,8% ogółu wypadków), w których śmierć poniosło 327 osób. W porównaniu z ubiegłym rokiem jest to o 177 mniej wypadków, jednak o 1 więcej zabitą osobę. Najczęściej zdarzenia drogowe z udziałem osób pod wpływem alkoholu miały miejsce w weekendy, w przedziale pomiędzy godziną 16:00 a 22:00. Sprawcy wypadków będący pod wpływem alkoholu najczęściej byli z grupy wiekowej 25-39 lat.
Kierujący pojazdami, będący pod wpływem alkoholu spowodowali 1 656 wypadków drogowych, w których zginęło 216 osób. Najczęstszymi przyczynami tych wypadków było:
- Niedostosowanie prędkości do warunków ruchu (ponad 56% ogółu)
- Nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu
- Nieprawidłowe wyprzedzanie/skręcanie/wymijanie
- Niezachowanie bezpiecznej odległości
Piesi, będący pod wpływem alkoholu spowodowali 341 wypadków, w wyniku których 52 osoby poniosły śmierć, a 300 zostało rannych. Główną przyczyną takich wypadków było nieostrożne wejście na jezdnię przed jadącym pojazdem (177 wypadków).
Artykuł powstał na podstawie raportu Komendy Głównej Policji „Wypadki drogowe w Polsce w 2020 roku”.