Kierowcy często wykonują manewr cofania bez większego namysłu, w pośpiechu i niestety z nienależytą uwagą. To właśnie w tych momentach najczęściej dochodzi do zderzenia tyłu pojazdu z jakąś przeszkodą lub innym samochodem. Na szczęście większość kierowców cofa z prędkością umożliwiającą wyhamowanie tuż przed pieszym lub jego ucieczkę przed zbliżającym się tyłem naszego auta, jednak i w tym zakresie dochodzi czasem do niebezpiecznych sytuacji.
Czym w ogóle jest cofanie?
Jest to poruszanie się pojazdu tyłem, na biegu wstecznym w przeciwnym kierunku niż ruch pojazdów odbywający się w obrębie danej drogi.
Zgodnie z ustawą Prawo o ruchu drogowym Art. 23.
„1. Kierujący pojazdem jest obowiązany:
(…)
3) przy cofaniu ustąpić pierwszeństwa innemu pojazdowi lub uczestnikowi ruchu i zachować szczególną ostrożność, a w szczególności:
a) sprawdzić, czy wykonywany manewr nie spowoduje zagrożenia bezpieczeństwa ruchu lub jego utrudnienia,
b) upewnić się, czy za pojazdem nie znajduje się przeszkoda; w razie trudności w osobistym upewnieniu się kierujący jest obowiązany zapewnić sobie pomoc innej osoby.
2. Zabrania się cofania pojazdem w tunelu, na moście, wiadukcie, autostradzie lub drodze ekspresowej.”
Z powyższych przepisów wynika, że kierowca w trakcie cofania musi ustąpić pierwszeństwa wszystkim innym uczestnikom ruchu, w szczególności pieszym, którzy mogą pojawić się za pojazdem. Kierowca powinien uważać także na wszelkiego rodzaju przeszkody stałe takie jak latarnie, słupy, drzewa czy inne pojazdy. Powyższe zasady dotyczą tak samo dróg publicznych, jak i parkingów. W razie wjechania tyłem w jakąś część infrastruktury parkingu, jego zarządca zazwyczaj nie odpowiada za poniesione przez właściciela pojazdu usterki, gdyż z góry zakłada się, że elementy na parkingu umiejscowione zostały poprawnie i to kierowca musi upewnić się, że nie najedzie na żaden z nich.
Cofanie nie wszędzie jest dozwolone
Kierowcy muszą pamiętać o tym, że nie na wszystkich drogach wolno im wykonywać ten manewr. Tunel, most, wiadukt, autostrada i droga ekspresowa – są to miejsca, w których, wydawało by się z oczywistych względów cofanie jest zabronione i za wykonanie takiego manewru kierowca może zostać ukarany mandatem i otrzymać punkty karne.
Za naruszenie zakazu cofania na drodze ekspresowej lub autostradzie grozi mandat w wysokości 300 zł i 5 punktów karnych. Za wykonanie takiego manewru w tunelu, na moście lub wiadukcie, kierowca może otrzymać mandat 200 zł i 2 punkty.
Ponadto, za nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu podczas cofania można otrzymać 4 punkty karne i mandat w wysokości od 50 do 200 zł. Jeżeli natomiast nie ustąpimy pierwszeństwa pieszemu podczas wykonywania tego manewru, grozi nam 6 punktów karnych i mandat również od 50 do 200 zł.
Jeżeli w wyniku cofania kierowca spowoduje nieumyślnie wypadek, w którym ucierpią inne osoby, ponosi on już odpowiedzialność określoną w przepisach kodeksu karnego. Jeżeli osoba poszkodowana odniesie obrażenia ciała, kierowcy grozi kara pozbawienia wolności do 3 lat. Jeżeli natomiast wypadek spowoduje ciężki uszczerbek na zdrowiu lub śmierć osoby potrąconej, sprawcy grozi od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności.
Aby nie dochodziło do tego typu niebezpiecznych sytuacji, kierowcy powinni bardziej skupić się podczas wykonywania manewru cofania i pod żadnym pozorem nie wykonywać go w miejscach, gdzie jest to zabronione. Cofanie powinno być dynamiczne ale rozważne, przy stałej obserwacji obszaru za pojazdem w lusterkach. Jeżeli obraz w lusterkach nie jest wystarczający, należy obrócić głowę przez prawe ramię i obserwować otoczenie przez tylną szybę, jedynie wspomagając się lusterkami bocznymi. Nie należy także w stu procentach ufać elektronice i zamontowanych już teraz w wielu modelach aut czujnikach, gdyż nic nie zastąpi naszej spostrzegawczości.