Wystarczy chwila nieuwagi i nawet najlepszy kierowca może otrzymać mandat. Następnie oczywiście trzeba go opłacić - choć nie wszyscy śpieszą się z uregulowaniem zaległej wpłaty, licząc na przedawnienie.
Okres przedawnienia zależy od rodzaju mandatu
Sam termin przedawnienie oznacza, że po upływie określonego czasu nie można egzekwować grzywny. Wiele jednak zależy od rodzaju wystawionego mandatu oraz od momentu jego uprawomocnienia. Istnieją trzy podstawowe rodzaje mandatów:
- mandat kredytowany – czyli ten najczęściej spotykany, należy opłacić w ciągu 7 dni od momentu przyjęcia. W chwili jego wydania, funkcjonariusz ma obowiązek poinformować kierowcę zarówno o terminie płatności, jak i ewentualnych skutkach nieopłacenia go. Pokwitowanie odbioru świadczy o uprawomocnieniu mandatu.
- mandat gotówkowy – taki mandat opłacany jest na miejscu wykroczenia, bezpośrednio u policjanta, ale może być wystawiony wyłącznie osobie, która nie mieszka na stałe w Polsce.
- mandat zaoczny – wystawiany jest w sytuacji, gdy sprawcy nie wykryto na miejscu zdarzenia, ale „zaocznie” – np. w oparciu o zdjęcie z fotoradaru. Taki mandat, należy opłacić w terminie do 14 dni od momentu jego otrzymania (zgodnie z przepisami, które weszły w życie 1 maja 2019 roku, wcześniej obowiązujący termin wynosił 7 dni) i uprawomocnia się on w momencie zapłaty.
Kiedy mandat się przedawnia?
Mandaty kredytowe przedawniają się po 3 latach od momentu ich uprawomocnienia. W przypadku braku opłaty w tym czasie, naliczane będą odsetki i sprawą może zająć się komornik lub Urząd Skarbowy (np. potrącając kwotę z nadwyżki podatku dochodowego). Po upływie 3 lat sprawa zostaje umorzona.
Inaczej sytuacja wygląda w przypadku mandatów gotówkowych i zaocznych, ponieważ one stają się prawomocne w chwili ich opłacenia. Dlatego w przypadku braku zapłaty kierowca może być ścigany w trybie procesowym za wykroczenie. Terminy przedawnienia wynoszą: 2 lata w przypadku wszczęcia postępowania lub rok, gdy nie zostało wszczęte. Natomiast jeśli podczas postępowania sądowego nie zostanie wydany prawomocny wyrok w ciągu 2 lat od momentu popełnienia wykroczenia, również ulega ono przedawnieniu.
Wezwanie do zapłaty
Nie zależy zapominać, że nawet jeśli grzywna ulegnie przedawnieniu, to wierzyciel wciąż ma prawo do złożenia w sądzie pozwu o zapłatę. Jednak wówczas kierowca, którego dotyczyłaby sprawa, może napisać odwołanie, powołując się na art. 503 Kodeksu postępowania cywilnego, który dotyczy sprzeciwu od nakazu zapłaty.