Skrzyżowanie o ruchu okrężnym – tak nazywa się obiekt dzisiejszego artykułu, ponieważ w kodeksie drogowym nie znajdziemy wzmianki o ‘’rondzie’’, a wspomniane wyżej skrzyżowanie, jest wymienione w Rozporządzeniu w sprawie znaków i sygnałów drogowych.
Stąd też rondo nie jest zbyt oczywistym skrzyżowaniem. Wygląda całkowicie inaczej od zwykłych, prostych skrzyżowań, lecz mimo to obowiązują na nim ogólne przepisy.
Rondo to inaczej skrzyżowanie o ruchu okrężnym, na którym ruch odbywa się dookoła wyspy centralnej lub placu w jedną stronę. Oznaczone jest znakami A8 oraz C-12 – które mówią o tym, że ruch odbywa się wokół wyspy i przez właśnie ten aspekt rondo jest traktowane jako jedno skrzyżowanie, na którym obowiązują ogólne zasady ruchu.
Pierwsze ronda w Polsce pojawiły się w XX wieku, a wywodzą się ze Stanów Zjednoczonych.
Wbrew pozorom rondo to najbezpieczniejszy rodzaj skrzyżowania – nie wymusza zatrzymania ruchu, każdy kierowca porusza się ze zmniejszoną prędkością, a ruch pojazdów odbywa się w tą samą stronę. Dlatego ruch jest płynny, bez korków, a co najważniejsze jazda w jedną stronę wyklucza szanse na zderzenie czołowe.
Dlaczego więc ‘’wbrew pozorom’’?
Ronda dla wielu kierowców wydają się skomplikowane, tak jak przy rondach jednopasmowych, nie ma zbyt dużego problemu, tak przy rondach turbinowych czy wielopasmowych może zakręcić się w głowie — duża ilość pasów, tramwaje, światła, kiedy użyć kierunkowskazu i kto w ogóle ma pierwszeństwo?
Zacznijmy od początku — rodzaje rond.
W Polsce skrzyżowań o ruchu okrężnym powstaje coraz więcej, są już w miastach, wsiach na ekspresówkach czy nawet autostradach.
Wyróżnia się 3 rodzaje rond:
- Jednopasmowe – rondo dla początkujących, przyjazne, proste i przejrzyste. Nie boimy się o martwe pole podczas zmiany pasa ani o odpowiednie ustawienie do wyjazdu, ponieważ pas jest jeden.
- Wielopasmowe – w przypadku miast, na takim rondzie z reguły ustawiona jest sygnalizacja świetlna, a tramwaje to jego nieodłączny element. Należy być bardzo skupionym i zachowywać się ostrożnie, pasy mogą na siebie nachodzić, co może mylić się świeżym kierowcom. Wyprzedzanie oraz zmiana pasa to nie taka prosta sprawa ze względu na martwe pole. Jadąc po okręgu w lewą stronę, widzimy w prawym lusterku jeszcze mniej niż zwykle, a hierarchia obowiązuje identycznie jak w przypadku prostych skrzyżowań.
- Turbinowe – to holenderski wynalazek. Rondo, które jest jednym z bezpieczniejszych i można wręcz powiedzieć, że bezkolizyjnym. Pasy na nim są rozrysowane tak, że zawczasu musisz podjąć decyzję, dokąd zmierzasz. Po wybraniu odpowiedniego pasa ruchu rondo wyprowadzi Cię idealnie na zjazd, który sobie wybrałeś. Głównie poruszasz się pasem lewym, prawy służy do zjazdu i dzięki tym zasadom jazda po takim rondzie wymusza na Tobie konkretne zachowania, które mają być bezpieczne i przewidywalne.
Jak jeździć po rondzie?
Rodzaje rodzajami, ale jak po tych rondach jeździć? W głównej mierze na każdym obowiązują takie same zasady i najważniejsze jest, aby trzymać się swojego pasa. Zawracając czy jadąc w lewo, będziemy przejeżdżać przez wiele oznaczeń, ważne jest, aby się nie pogubić i wiedzieć, który pas jest nasz.
Ronda wielopasmowe (bo na nich się skupimy) stwarzają wiele problemów.
Jeżeli poruszamy się po rondzie z sygnalizacją świetlną, pamiętaj, aby zawsze się do niej stosować, jak i również do znaków poziomych i pionowych.
Który pas przy wjeździe wybrać?
Jeżeli jedziesz w prawo, zajmij prawy. Jeżeli prosto – tu masz dowolność. Przy zawracaniu lub skręcaniu w lewo musisz zająć pas lewy. Pamiętaj, że odpowiedni pas warto wybrać jeszcze przed wjazdem na samo rondo, ułatwi nam to przejazd i nie będziemy musieli zmieniać pasów – co dla wielu jest problematyczne.
Kto ma pierwszeństwo na rondzie?
Zdecydowana większość rond nad znakiem C-12 ma umieszczony znak A-7 bądź przed wjazdem na rondo zauważymy znak A-8 i wtedy już wiemy, że wjeżdżając na rondo, musimy ustąpić tym, którzy już się na nim znajdują.
Wbrew przesądom ten, kto jest na rondzie, nie zawsze ma pierwszeństwo! Bo co, jeżeli jedziesz lewym pasem i chcesz zmienić na prawy, ale na prawym już ktoś się znajduje? To obydwoje macie pierwszeństwo? On nie wpuści Ciebie, a Ty zajedziesz mu drogę?
Z tego względu, że panują ogóle zasady — przy zmianie pasa to Ty musisz zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa temu, który znajduje się na pasie, na który chcesz wjechać.
Kontynuując wątek, istnieje przypadek, w którym rondo oznaczone jest tylko znakiem C-12. W takiej sytuacji to wjeżdżający mają pierwszeństwo nad tymi, którzy znajdują się na rondzie – zasada prawej ręki.
Pierwszeństwo przejazdu a tramwaj.
Gdy motorniczy wjeżdża na rondo oznakowane znakiem A-7, to tak jak wszyscy – musi ustąpić pierwszeństwa kierowcom znajdującym się na rondzie. Przy zjeździe natomiast, zasady pierwszeństwa robią fikołka, bo to tramwaj zjeżdżając z ronda, ma pierwszeństwo, a ty znajdując się na skrzyżowaniu, musisz się zatrzymać i go przepuścić.
W przypadku ronda bez znaku A-7 tak jak ustaliliśmy wcześniej, pojazdy wjeżdżające mają pierwszeństwo włącznie z tramwajem.
Legendarne kierunkowskazy.
Temat gęsty i bardzo nieoczywisty. Robiąc ‘’wywiad’’ wśród znajomych, którzy posiadają prawo jazdy lub są w trakcie jego robienia, otrzymuje różne informację. Jedni mówią o tym, że przed wjazdem na rondo nie włączają ‘’kierunków’’. Kolejni powiedzą, że skręcając w prawo, włączamy kierunkowskaz prawy, a w lewo i zawracając – analogicznie lewy.
A jak to powinno wyglądać?
Przepisy mówią nam o tym, że zmieniając kierunek jazdy, jesteśmy obowiązani do sygnalizowania tego manewru kierunkowskazem.
‘’Zmiana kierunku’’ wprowadza zamieszanie, ponieważ wielu kierowców uważa wjazd na rondo jako właśnie zmianę kierunku. Po słynnych rozprawach sądowych powstałych w wyniku oblanych egzaminów na prawo jazdy – lub bardziej ''odwołań'' do tych wyników sądy orzekały, że wjazd na rondo, to nie zmiana kierunku. Więc kwestia jest taka, że przed wjazdem na rondo nie musisz włączać kierunkowskazów. Jeżeli znajdujemy się na rondzie i widzimy nasz zjazd, jak najbardziej musimy to zasygnalizować, ponieważ w takiej sytuacji zmieniamy kierunek jazdy (zjeżdżając z ronda). Tak samo w przypadku zmiany pasa na rondzie wielopasmowym – zmieniając pas, również mamy obowiązek zasygnalizować to kierunkowskazem.
Fakt jest taki, że jazda po rondzie nie należy do najprostszych, zasady na nim panujące są takie jak wszędzie i może właśnie dlatego jazda po tym skrzyżowaniu jest tak problematyczna. Jest to inny styl pokonywania skrzyżowania, na samym rondzie dużo się dzieje — kilka pasów, samochody z każdej strony, tramwaj oraz nachodzące na siebie pasy. Rondo to miejsce, w którym nawet zawodowi kierowcy muszą się skupić, a czasami nawet ściszyć radio!
Więc warto zapamiętać, że…
Sytuację na skrzyżowaniu o ruchu okrężnym rozwiązują nam znaki, przed samym wjazdem widzimy jakie znaki są umieszczone, na którym pasie musimy się ustawić, oraz kto ma pierwszeństwo. W zdecydowanej większości przypadków pierwszeństwo będą mieli ci, którzy znajdują się już na rondzie.
Tramwaj nie ma pierwszeństwa podczas wjazdu na rondo, ale podczas zjeżdżania odzyskuje pierwszeństwo i kierowcy mają obowiązek mu ustąpić. Kierunkowskazów nie używamy podczas wjeżdżania na rondo, bo nie zmieniamy wtedy kierunku jazdy – zawsze sygnalizujemy zjazd i zmianę pasa.
Pokonując rondo, musisz mieć oczy dookoła głowy – nie rzadko zdarzają się wymuszenia pierwszeństwa przy wjeździe na rondo albo przy zmianie pasa. Policyjne statystyki za rok 2023 podają, że na rondzie miało miejsce 399 wypadków, z czego ranne zostały 423 osoby.